Χάρτης - Γάιος Παξών (Gáïos)

Γάιος Παξών Θέα από ψηλά Ο Γάιος (αναφερόμενος και Γάης) είναι ο μεγαλύτερος οικισμός των Παξών. Βρίσκεται στο νότιο μέρος του νησιού είναι το κεντρικό λιμάνι των Παξών και η έδρα του Δήμου Παξών.

Το λιμάνι του Γαΐου προστατεύεται από δυο νησιά, το νησί της Παναγιάς, στο οποίο βρίσκεται εκκλησία και μοναστήρι, απέναντι από το νέο λιμάνι των Παξών και το νησί του Αγίου Νικολάου, το οποίο βρίσκεται σε ιδιαίτερα μικρή απόσταση από τον Γάιο, δημιουργώντας έναν πλωτό διάδρομο ανάμεσά τους, έναν μηνίσκο, για αυτό το λόγο το βορειότερο τμήμα του λιμανιού ονομάζεται Μανέσκος.

Στο λιμάνι του Γαΐου (μέρος του οικισμού) υπάρχει μαρίνα στην οποία βρίσκουν καταφύγιο μικρά αλιευτικά αλλά και τουριστικά σκάφη, τα οποία κατά την τουριστική περίοδο πηγαίνουν τακτικά στους Αντιπάξους, αλλά και σε διαδρομές γύρω του νησιού. Στο βορειότερο τμήμα του λιμανιού, στον Μανέσκο, προσεγγίζουν μεγαλύτερα πλοία, δεδομένου ότι είναι βαθύτερο.

Στο νέο λιμάνι του Γαΐου, ένα περίπου χιλιόμετρο από το κέντρο του Γαΐου, στην άκρη του Μανέσκου, απέναντι από το νησί της Παναγιάς και από το βορειότερο τμήμα του νησιού του Αγίου Νικολάου, πιάνουν τα μεγαλύτερα πλοία που προέρχονται από Ηγουμενίτσα και Κέρκυρα.

Στον Γάιο υπάρχουν τέσσερις εκκλησίες, η εκκλησία της Αναλήψεως, στην πλατεία (πιάτσα) στο λιμάνι και σε μικρή απόσταση προς τα νότια η εκκλησία των Αγίων Αναργύρων, ενώ πολύ κοντά προς τη ανατολική πλευρά ο ναός της Αγίας Τριάδας και στα όρια του οικισμού ο ναός των Αγίων Αποστόλων, στον οποίο αναφέρεται ότι είναι και ο τάφος του Αγίου Γαΐου. Στον εξωτερικό χώρο του ναού των Αγίων Αποστόλων βρίσκεται το νεκροταφείο του Γαΐου.

Κατά την παράδοση ο οικισμός του Γάιου, πήρε το όνομά του από τον Άγιο Γάιο, μαθητή του Αγίου Παύλου από την Κόρινθο, ο οποίος πέθανε στους Παξούς και τάφηκε στο Γάιο κάτω από το άγιο βήμα του ναού των Αγίων Αποστόλων.